Zacznijmy od początku
W praktyce większość działań organizacji pozarządowych mieści się w ramach art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Wspomniany artykuł stanowi, że wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na te cele.
Zwolnienie wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.
jest zwolnieniem warunkowym i zależy od łącznego spełnienia następujących przesłanek:
- celem statutowym podatnika musi być działalność wymieniona w tym przepisie,
- uzyskane przez niego dochody muszą być przeznaczone i bez względu na termin, wydatkowane na ten cel.
Zatem, jeżeli statut będzie przewidywał realizację innych celów, niż wymienione we wspomnianym przepisie, to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych celów, nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.
Dlatego koszty NGO należy rozpatrywać w sposób szczególny. Dokonując rozstrzygnięcia kwalifikowalności wydatków należy rozróżnić wydatki będące kosztami uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych od wydatków poniesionych na realizację celów statutowych.
Koszty uzyskania przychodu a koszty związane z realizacją celów statutowych
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.), z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. To oznacza, że koszty, które zostały poniesione w innym celu – niezależnie od celu, w jakim zostały poniesione, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.
Z kolei koszty związane z realizacją celów statutowych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. – na mocy art. 7 ust. 3 pkt. 1 i 3 u.p.d.o.p. nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Z powiązania przepisów wynikających art. 7 ust. 3 pkt. 1 i 3 u.p.d.o.p. przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się przychodów ze źródeł przychodów, jeżeli dochody z tych źródeł są wolne od podatku oraz kosztów uzyskania tych przychodów.
Koszty związane wyłącznie z realizacją celów statutowych o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p nie będą kosztem uzyskania przychodów ale równowartość dochodu odpowiadająca tym wydatkom będzie wolna od podatku dochodowego.
Krok po kroku, jak ustalić dochód stanowiący podstawę opodatkowania w NGO
- KROK 1. Poniesione przez NGO wydatki należy rozpatrzyć pod kątem ich związku z przychodem, a więc w świetle dyspozycji art.15 ust. 1 u.p.d.o.p. oraz w kontekście art. 16 ust. 1 tej ustawy;
- KROK 2. Jeżeli poniesiony wydatek nie stanowi kosztów uzyskania przychodów, zwiększa wartość dochodu stanowiącego podstawę do opodatkowania;
- KROK 3. Określ wartość poniesionych wydatków, związanych z realizacją celów statutowych określonymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Jeżeli poniesione wydatki dotyczą realizacji celów statutowych, co stanowi warunek skorzystania ze zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., to równowartość dochodu odpowiadającego tym wydatkom będzie zwolniona z opodatkowania. Równocześnie jednak należy mieć na uwadze, że koszty związane z realizacją zadań statutowych określonych w 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów .
Zapamiętaj!
W sytuacji, gdy:
- wydatek został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, to stanowi on koszt uzyskania przychodów,
- wydatek wiąże się z realizacją celów statutowych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4, to nie stanowi on kosztu uzyskania przychodów ale równowartość dochodu odpowiadająca temu wydatkowi będzie wolna od podatku dochodowego.
Podstawa prawna:
Art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3, art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych
(tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.)
Zastanawiasz się?
Masz wątpliwości czy koszty związane z uzyskiwaniem dochodów zwolnionych powinny być uwzględniane w rachunku podatkowym jako koszty uzyskania przychodów? A może wątpliwości związane z określeniem momentu wykazania przychodów ze składek członkowskich?
Zapraszamy do kontaktu i skorzystania z naszego wsparcia.
